«Πέρασε» ο νέος στόχος μείωσης των εκπομπών κατά 90% έως το 2040

Πέρασε τελικά από το Ευρωκοινοβούλιο ο νέος στόχος μείωσης των εκπομπών κατά 90% έως το 2040 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, προκειμένου να επιτευχθεί μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ έως το 2050. Είναι ένας στόχος «νερωμένος» σε σχέση με τα αρχικά σχέδια της Κομισιόν, η οποία έχει επίσης υπαναχωρήσει. Αλλά ακόμα και αυτός δεν ήταν σίγουρο ότι θα στηριχθεί. 

Σε ψηφοφορία του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τροποποίηση του νόμου της ΕΕ για το κλίμα, ορίζοντας έναν νέο, ενδιάμεσο και δεσμευτικό κλιματικό στόχο της ΕΕ για το 2040, δηλαδή τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) κατά 90% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Το κείμενο εγκρίθηκε με 379 ψήφους υπέρ, 248 κατά και 10 αποχές. Το Κοινοβούλιο είναι πλέον έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη σχετικά με την τελική μορφή του νόμου.

«Ο ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων, Γκέρμπεν-Γιαν Γκέρμπραντι, ξεκίνησε συνομιλίες με τους Πράσινους, τους Σοσιαλιστές και το ΕΛΚ για να επιτευχθεί το αποτέλεσμα που ο ακροδεξιός εισηγητής δεν ήταν πρόθυμος να επιτύχει», ήταν το σχόλιο της πολιτικής ομάδας που δείχνει τον... αγώνα που δόθηκε για να πεισθούν οι ευρωβουλευτές του προοδευτικού τόξου να στηρίξουν την πρόταση.

Από το 2036, πέντε ποσοστιαίες μονάδες μείωσης των εκπομπών θα μπορούσαν να προέλθουν μέσω διεθνών πιστώσεων άνθρακα, ενώ το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ ETS2 θα αναβληθεί έως το 2028. Κάθε δύο χρόνια, θα υπάρχει έκθεση προόδου, με δυνατότητα αναθεώρησης του στόχου του 2040.

Ευελιξία για τα κράτη μέλη

Οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι η πράσινη μετάβαση και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ συμβαδίζουν. Ως εκ τούτου, συμφώνησαν με την πρόταση της Επιτροπής να εισαγάγει νέες δυνατότητες ευελιξίας στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι.

Από το 2036, έως και πέντε ποσοστιαίες μονάδες μείωσης των καθαρών εκπομπών θα μπορούσαν να προέλθουν από υψηλής ποιότητας διεθνή πιστωτικά μόρια άνθρακα από χώρες εταίρους, αλλά το Κοινοβούλιο θέλει διαβεβαιώσεις ότι αυτό θα υπόκειται σε ισχυρές διασφαλίσεις. Η Επιτροπή είχε προτείνει ένα ανώτατο όριο έως και τριών ποσοστιαίων μονάδων.

Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν επίσης τη δυνατότητα χρήσης των εγχώριων μόνιμων απορροφήσεων άνθρακα για την αντιστάθμιση των δύσκολα μειούμενων εκπομπών στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (EU ETS), καθώς και την αυξημένη ευελιξία εντός και μεταξύ τομέων και μέσων για την επίτευξη στόχων που είναι όσο το δυνατόν πιο οικονομικά αποδοτικοί.

Το Κοινοβούλιο υποστηρίζει την πρόταση των κρατών μελών για την αναβολή της εισαγωγής του ETS2 της ΕΕ κατά ένα έτος, από το 2027 στο 2028. Το ETS2 καλύπτει τις εκπομπές CO2 από την καύση καυσίμων σε κτίρια και οδικές μεταφορές.

Αναθεώρηση του στόχου του 2040

Το Κοινοβούλιο επιθυμεί η Επιτροπή να αξιολογεί την πρόοδο προς τους ενδιάμεσους στόχους κάθε δύο χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, τις τεχνολογικές εξελίξεις και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.

Μεταξύ άλλων πτυχών, η αναθεώρηση θα αξιολογήσει την κατάσταση των καθαρών απορροφήσεων σε επίπεδο ΕΕ σε σύγκριση με ό,τι είναι απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου του 2040, καθώς και τις αναδυόμενες δυσκολίες και τις δυνατότητες ενίσχυσης της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Η αναθεώρηση θα λάβει επίσης υπόψη τις τάσεις στις τιμές της ενέργειας και τις επιπτώσεις τους τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα νοικοκυριά.

Μετά τα συμπεράσματα της αναθεώρησης, η Επιτροπή θα προτείνει τροποποίηση της νομοθεσίας της ΕΕ για το κλίμα, εάν κριθεί σκόπιμο. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την τροποποίηση του στόχου του 2040 ή τη λήψη πρόσθετων μέτρων για την ενίσχυση του υποστηρικτικού πλαισίου - για παράδειγμα, για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας, της ευημερίας και της κοινωνικής ενότητας της ΕΕ.