Το γλυπτό της «Κρίσης»: Δέκα χρόνια μετά!

Με αφορμή τη διεθνή έκθεση για τη 10ετή επέτειο του γλυπτού «Κρίση», το star.gr συνάντησε τον δημιουργό του Αναστάσιο Νυφαδόπουλο σε μία εκ βαθέων συνέντευξη που αφορά στην έμπνευση, τις αξίες και τους προβληματισμούς του ανθρώπου της «Κρίσης».

Το «Κρίση» φιλοτεχνήθηκε από τον γνωστό γλύπτη σε ηλικία 22 ετών και εκτίθεται μόνιμα στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης 602Α στον Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης. Είναι το πρώτο δημόσιο γλυπτό στον κόσμο με θέμα την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση (Global Financial Crisis) και τις συνέπειές της στον άνθρωπο και την κοινωνία. Τα αποκαλυπτήρια του πραγματοποιήθηκαν στις 26 Απριλίου 2015 προκαλώντας παγκόσμιο ενδιαφέρον με πληθώρα δημοσιεύσεων από διεθνή μέσα, μεταξύ των οποίων ο Guardian, το Associated Press, το Xinhua και το Publico.

Economist: Πιθανή επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα το 2025

Πώς εμπνευστήκατε τη δημιουργία του συγκεκριμένου γλυπτού και τι συμβολίζει;

«Το 2011, σε μία διαδήλωση των Αγανακτισμένων στη Θεσσαλονίκη, ένας κύριος μου μίλησε με πόνο για τον πατέρα του που αυτοκτόνησε, επειδή χρωστούσε χρήματα σε μια τράπεζα. Ένας κύριος, που, ενώ ήμουν ξένος, μου ανοίχτηκε για το τραύμα που έφερε. Εκεί που έφτασε, σαν να είχε χάσει τα πάντα, δεν έβλεπε διέξοδο. Πέρασε αρκετός καιρός, ο σπόρος του μεγάλωσε και αποφάσισα να δημιουργήσω ένα γλυπτό που να αποδίδει φόρο τιμής στα θύματα της Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης και στις οικογένειές τους. Τη στιγμή της έμπνευσης, ξαπλωμένος λίγο πριν αποκοιμηθώ, ένιωσα ένα ηλεκτρικό ρεύμα να με διαπερνά και είδα νοερά την εικόνα του γλυπτού «Κρίση». Η εικόνα του φανέρωνε την απόγνωση των ανθρώπων, αλλά και την ελπίδα τους και την εν δυνάμει αλλαγή τους.

Κανείς δεν περίμενε αυτό που ακολούθησε. Στα 19 μου, ήμουν ακόμα αυτοδίδακτος καλλιτέχνης, εμπνευσμένος να δημιουργήσω το γλυπτό «Κρίση», το πρώτο δημόσιο γλυπτό στον κόσμο με θέμα την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση του 2008 και τις συνέπειες της. Όταν το είπα σε φίλους και συγγενείς, πολλοί το θεώρησαν αδύνατο. Δεν έχει σημασία τι σου λένε κάποιοι. Ένας μάλιστα είπε ότι αν υλοποιηθεί αυτό το έργο τέχνης, θα γίνει αστροναύτης. Πήρε πολλά χρόνια να γίνει το γλυπτό, αλλά έγινε πραγματικότητα το 2015. Ένας από τους κεντρικούς συμβολισμούς του έργου είναι πως μπορούμε να υπερνικούμε τα εμπόδια. Πιστέψτε στο όραμά σας με όλη σας την καρδιά και τότε θα συμβεί κάτι υπέροχο. Θα βρείτε λύσεις σε προβλήματα που πιστεύατε ότι δεν μπορούσαν να λυθούν. Θα ξεπεράσετε εμπόδια που μοιάζουν μεγαλύτερα από εσάς. Θα είστε ασταμάτητοι!».

Ποιες αξίες και προβληματισμούς προβάλλει ο άνθρωπος της «Κρίσης»;

«Ο άνθρωπος στο γλυπτό «Κρίση» εκφράζει το εδώ και τώρα, τον πόνο αλλά και την ελπίδα, την ελευθερία αλλά και τα δεσμά που φέρουμε. Σας προσκαλώ να το δείτε εδώ και να το σχολιάσετε. Σε μια στιγμή ανάμεσα στην απελπισία και την ελπίδα, πραγματοποιεί ο άνθρωπος ένα άλμα θλίψης και απόγνωσης ή ένα άλμα δύναμης και αλλαγής;

Η άνοδος των αυτοκτονιών στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης έγινε διεθνώς γνωστή και αρχικά εκφράστηκε μόνο ως ένα νούμερο μιας στατιστικής. Το γλυπτό «Κρίση» προβάλλει την αξία της ανθρώπινης ζωής που τα νούμερα και οι στατιστικές δεν μπορούν να φανερώσουν. Η εικόνα του γλυπτού «Κρίση» αναδεικνύει τη σύγκρουση μεταξύ απρόσωπων δυνάμεων και της προσωπικής ανθεκτικότητας.

Καθώς οι δασμοί της εποχής Τραμπ αλλάζουν την υπάρχουσα κατάσταση των πραγμάτων σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, ο άνθρωπος της «Κρίσης» με τη στάση του μας μιλά με σθένος. Το αριστερό του χέρι τεταμένο και προς τα κάτω εκφράζει την εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου να σταματήσει να υποφέρει. Το δεξί χέρι στρέφεται σηματοδοτώντας την ερώτηση «Γιατί;». Γιατί φτάσαμε ως εδώ τώρα; Γιατί επιτρέπουμε να επαναληφθεί η ιστορία;»

Ποια νέα πρότζεκτ ή συνεργασίες εξερευνείτε;

«Πρόσφατα ξεκίνησα συνεργασίες με art agents στο Λος Άντζελες και στην Νέα Υόρκη. Το επόμενο μου βήμα στην Αμερική είναι μία ατομική έκθεση των έργων μου ή ένα νέο δημόσιο έργο τέχνης. Στην Ελλάδα, εδώ και τέσσερα χρόνια διατηρώ το δικό μου χώρο έκθεσης στο Μαρούσι, καθώς εκτιμώ και σέβομαι την προσωπική επαφή με φιλότεχνους επισκέπτες και συλλέκτες που συμμετέχουν στη διαμόρφωση της πορείας μου μέσω των εμπειριών που μοιραζόμαστε σε ένα χώρο ειδικά διαμορφωμένο για την παρουσίαση των έργων μου. Τώρα σε συνεργασία με τη σύμβουλο τέχνης Δήμητρα Φωτοπούλου διοργανώνουμε μία διεθνή έκθεση για τη δεκαετή επέτειο του γλυπτού «Κρίση».»

Τι θα έχει τη δυνατότητα να δει ο επισκέπτης στην επετειακή έκθεση που διοργανώνετε;

«Από τις 26 Απριλίου, που είναι η ημέρα που πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια του δημόσιου γλυπτού «Κρίση» θα διεξάγουμε ανοιχτό κάλεσμα προσκαλώντας γλύπτες, ζωγράφους, ποιητές, φωτογράφους και χαράκτες από όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν στην έκθεση. Ο στόχος μας είναι να εμπνεύσουμε δημιουργούς να αφουγκραστούν το εδώ και τώρα, να εκφράσουν το δικό τους βίωμα και να συμμετέχουν στη δημιουργία συλλογικής μνήμης για τα σημαντικά πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα της εποχής μας. Μείνετε συντονισμένοι στο star για να μάθετε περισσότερες λεπτομέρειες».

Το «Κρίση» είναι ένα από τα λίγα γλυπτά σε δημόσιο χώρο, που μιλούν για το εδώ και τώρα εκφράζοντας την κοινωνία μας. Ενέπνευσε δεκαεπτά καθηγητές από ποικίλα ακαδημαϊκά πεδία να γράψουν για τη σημασία του και τις συνέπειες της Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης από την οπτική γωνία των επιστημονικών κλάδων τους, διευρύνοντας έτσι περαιτέρω τον διάλογο με το κοινό.

Το 2018, ο Αναστάσιος Νυφαδόπουλος τιμήθηκε για τη δημιουργία του «Κρίση» με το πρώτο βραβείο στον διεθνή διαγωνισμό του Αγγλικού οργανισμού Red Line Art Works, όπου συμμετείχαν καλλιτέχνες από 28 χώρες.