Πόσοι από εσάς έχετε κολυμπήσει στις σμαραγδένιες σπηλιές των Παξών; Το δαντελωτό σύμπλεγμα απότομων βράχων σμιλεμένων από το κύμα και τον θαλασσινό αέρα, βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού και «μαγεύει» όποιον το δει και όποιον κολυμπήσει στα νερά του.
Οι σπηλιές των Παξών ξεπερνούν τις 30. Ο μύθος θέλει στο εσωτερικό τους να κρύβουν τα ερωτικά μυστικά του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης, τις αιματηρές μάχες των Ιλλυριών πειρατών με τους Κερκυραίους, την αγωνία του Αντώνιου και της Κλεοπάτρας και τα σκοτεινά σχέδια του Μπαρμπαρόσσα.
Οι «γράβες» όπου φημολογείται ότι κρύφτηκε ο «Παπανικολής»
Η μυθολογία αναφέρει ότι οι σπηλιές των Παξών δημιουργήθηκαν όταν ο θεός Ποσειδώνας «λάβωσε» την Κέρκυρα με την τρίαινα του, αποκόπτοντας το νότιο άκρο της. Από το απότομο τράνταγμα σείστηκε η γη και σχηματίστηκαν οι βαθιές σπηλιές.
Οι ντόπιοι τις ονομάζουν «γράβες», δηλαδή ενάλιες σπηλιές. Οι πιο φημισμένες είναι η Υπαπαντή, που βρίσκεται κάτω από τον οικισμό Βασιλάτικα και φημολογείται ότι κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου, κρύφτηκε μέσα της το υποβρύχιο «Παπανικολής».
Το Γαλάζιο σπήλαιο που στην ουσία είναι τρία μαγευτικά σπήλαια που επικοινωνούν μεταξύ τους και οι τολμηροί κολυμβητές μπορούν να δουν μέσα στην «καρδιά» τους τα καταγάλανα κρυστάλλινα νερά με το απύθμενο βάθος. Αυτός που σαγηνεύει τον επισκέπτη είναι ο «Ορθόλιθος» που βρίσκεται καταμεσής της θάλασσας περιτριγυρισμένος από σμαραγδένια νερά. Απέναντί του στέκεται η βαθειά σπηλιά Αχάι, ένα σύμπλεγμα από κρυφές σπηλιές, που οι σταλαχτίτες είναι ορατοί μόνο αν κολυμπήσεις μέσα τους. Ρίγη προκαλεί ο επιβλητικός γκρεμός του Ερημίτη, ενώ ο Τρυπητός, στέκεται αγέρωχος, σε όψη αψίδας, προστατεύοντας το νησί από κάθε κακό πνεύμα.
Τα θεραπευτικά νερά τους
«Οι σπηλιές των Παξών σαγηνεύουν όποιον τις δει και κολυμπήσει μέσα τους. Τα νερά τους κάποιοι ισχυρίζονται πως είναι θεραπευτικά καθώς το νησί είχε τόσες πολλές θειούχες ιαματικές πηγές που όλες χύνονται μέσα στην καρδιά των σπηλιών και από κει στη θάλασσα» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καπετάνιος και πλοιοκτήτης του ξύλινου, παραδοσιακού πλοίου «Άγιος Σεβαστιανός», Γιάννης Βελλιανίτης. Όπως μάλιστα υποστηρίζει «όσα ζευγάρια κολυμπήσουν στις σμαραγδένιες σπηλιές του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης τεκνοποιούν πολύ γρήγορα».
Οι πιο ψηλές σπηλιές των Παξών φτάνουν περίπου τα διακόσια μέτρα ύψος . Είναι απόκρημνες και έχουν κατακόρυφες κλίσεις, ενώ στη «σάρκα» τους έχουν σχηματιστεί διάφορες μορφές που οι περισσότερες προσδίδουν σε μορφές των 12 θεών και τα βάθρα τους.
Κάποτε οι σπηλιές, ήταν τόπος διαβίωσης της Μεσογειακής Φώκιας (Monachus monachus] όμως η πυκνή καθημερινή επισκεψιμότητα των τουριστών τις έτρεψε σε φυγή.