Στο ερώτημα αν οι εφορίες πρέπει να καλούν τους ελεγχόμενους, για τους οποίους έχουν προκύψει πάνω από μια παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (ΚΒΣ), να δίνουν εξηγήσεις συνολικά ή ξεχωριστά για κάθε μια από αυτές, καλείται να απαντήσει η αυξημένη 7μελής σύνθεση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Το Β’ τμήμα του ΣτΕ απασχόλησε υπόθεση επιβολής προστίμου ύψους 493.015 ευρώ από τον προϊστάμενο του Διαπεριφερειακού Ελεγκτικού Κέντρου σε εταιρία για την περίοδο από 1/1 ως 31/12 του έτους 1998 για 3 εικονικά τιμολόγια.
Η εταιρία προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, υποστηρίζοντας ότι δεν τηρήθηκε η συνταγματική επιταγή της προηγούμενης ακρόασης του ελεγχόμενου, ο οποίος θα ισχυριζόταν, καταθέτοντας στοιχεία, ότι τα επίμαχα τιμολόγια δεν ήταν εικονικά.
Η 5μελής σύνθεσης του Β΄ Τμήματος του ΣτΕ στην υπ΄ αριθμ. 39/2017 απόφασή της επισημαίνει ότι, σε περίπτωση παραβιάσεων του ΚΒΣ, όπου τα βιβλία και τα στοιχεία του επιτηδευματία ενδέχεται να χαρακτηριστούν ως ανεπαρκή ή ανακριβή, με συνέπεια τον εξωλογιστικό προσδιορισμό των ακαθαρίστων εσόδων, πρέπει να κινηθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 30 του ΚΒΣ διαδικασία. Δηλαδή, ο προϊστάμενες της αρμόδιας φορολογικής αρχής υποχρεούται να κοινοποιήσει στον επιτηδευματία σημείωμα με τις διαπιστώσεις του ελέγχου που έχει προηγηθεί, στις οποίες στηρίζει το ενδεχόμενο έκδοσης της καταλογιστικής πράξης ο φορολογούμενος να ασκήσει -αν το επιθυμεί - το δικαίωμα που έχει της παραπομπής της υπόθεσης στην αρμόδια προβλεπόμενη επιτροπή. Με τον τρόπο αυτό κινείται παράλληλα και η διαδικασία της συνταγματικής επιταγής του άρθρου 20 για την προηγούμενη ακρόαση, καθώς ο επιτηδευματίας καλείται πριν την έκδοση των καταλογιστικών πράξεων να προβάλει τις απόψεις του ενώπιον της φορολογικής αρχής, σημειώνει η πλειοψηφία των συμβούλων Επικρατείας.
Δύο μέλη του Τμήματος εξέφρασαν την άποψη ότι εφόσον γίνεται λόγος για διαφορετικές καταλογιστικές πράξεις (πράξη επιβολής πρόστιμου, χαρακτηρισμός των βιβλίων ως ανεπαρκών και ανακριβών, κ.ά.), ο φορολογούμενος πρέπει να καλείται αυτοτελώς για κάθε καταλογιστική πράξη με την οποία επιβάλλεται σε βάρος του πρόστιμο του ΚΒΣ, φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ, κ.λπ., να ασκεί το δικαίωμα της προηγούμενης ακροάσεως, ακόμη και αν τα φορολογικά θέματα τελούν σε συνάφεια μεταξύ τους. Και αυτό, σύμφωνα με την μειοψηφία, προκειμένου ο φορολογούμενος να έχει αυτοτελή και πλήρη επίγνωση των διαφορετικών συνεπειών που μπορεί να έχουν σε βάρος του οι παραβάσεις που του καταλογίζονται, έτσι ώστε να μπορεί να καταστρώνει την άμυνα του και κυρίως να συνειδητοποίησει ότι επίκειται σε βάρος του η έκδοση δύο τουλάχιστον αυτοτελών πράξεων με διαφορετικό περιεχόμενο -φορολογικό αντικείμενο.
Στην επίμαχη απόφαση επισημαίνονται προηγούμενες αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ (2370 και 2371/2007) οι οποίες ως προϋπόθεση νομιμότητας των φορολογικών πράξεων είναι να έχει προηγηθεί και να έχει τηρηθεί η συνταγματική επιταγή της προηγούμενης κλήσεως προς ακρόαση και παροχής εξηγήσεων.