Αυτό είναι το προσχέδιο νόμου με το οποίο αλλάζει το σωφρονιστικό σύστημα.
Οι τρεις κατηγορίες επιτηρουμένων είναι οι:
- Κρατούμενοι, που έχουν καταδικαστεί με στερητικές της ελευθερίας ποινές, θα μπορούν να κάνουν χρήση των νέων διατάξεων και να αποφυλακίζονται, υπό τον όρο του κατ΄ οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση, εφόσον έχουν εκτίσει μέρος της ποινής.
- Για το καθεστώς της προσωρινής κράτησης, ο ανακριτής θα μπορεί να αποφασίζει την ηλεκτρονική επιτήρηση προκειμένου η προσωρινή κράτηση να είναι το έσχατο δικονομικό μέσο.
- Η ηλεκτρονική επιτήρηση είναι δυνατό να έχει εφαρμογή και για τη χορήγηση αδειών σε κρατούμενους.
Σε όλες τις περιπτώσεις απαιτείται η συναίνεση του κατάδικου ή του υπόδικου, ενώ το κόστος των ηλεκτρονικών μέσων επιτήρησης φέρει ο κατηγορούμενος και αν κριθεί με ειδική αιτιολογία ότι στερείται την οικονομικής δυνατότητας να το καταβάλει, θα το καλύπτει το κράτος.
Τι γίνεται στις περιπτώσεις παραβίασης της ηλεκτρονικής επιτήρησης; Το ηλεκτρονικό βραχιόλι θα μπορεί πολύ δύσκολα να παραβιαστεί και, αν συμβεί η παραβίαση, θα χτυπήσει συναγερμός. «Το πιθανότερο είναι πως το μέσο ηλεκτρονικής επιτήρησης θα είναι χαλκάς στο πόδι, που δεν φαίνεται κιόλας» είπε το μέλος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής Ευαγγελία Μήτρου.
Ανήλικοι σε ηλεκτρονική επιτήρηση
Ο θεσμός της απόλυσης, υπό τον όρο του κατ΄οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση, εισάγεται βέβαια και στο δίκαιο ανηλ��κων που, λόγω της ηλικίας των δραστών, το σύνολο των ρυθμίσεων διέπεται από την αρχή της επιείκειας. Ο ανήλικος κρατούμενος θα έχει δηλαδή δυνατότητα να απολυθεί για κατ΄οίκον περιορισμό με ηλεκτρονική επιτήρηση νωρίτερα από όσα θα προβλεφθούν για τους ενήλικους δράστες. Αλλά και τυχόν παραβατική συμπεριφορά ανηλίκων προτείνεται να μην μπορεί να τους στερήσει πλήρως το δικαίωμα του κατ΄ οίκον περιορισμού υπό ηλεκτρονική επιτήρηση.
Αντί της προσωρινής κράτησης
Με το προσχέδιο που προωθείται από το υπουργείο Δικαιοσύνης, λαμβάνεται μέριμνα ώστε ο ανακριτής να έχει τη δυνατότητα, αντί της προσωρινής κράτησης, να επιβάλει την ηλεκτρονική επιτήρηση στον κατηγορούμενο και να τον αφήσει εκτός φυλακής. Ο θεσμός της ηλεκτρονικής επιτήρησης του κατ΄ οίκον περιορισμού θα είναι ένας αυστηρότερος περιοριστικός όρος και θα πρέπει, συνεπώς, να ερευνάται πρώτα από τον ανακριτή η δυνατότητα να αφήσει ελεύθερο τον κατηγορούμενο, με την υποχρέωση να τηρήσει κάποιον περιοριστικό όρο από αυτούς που ήδη ισχύουν στο Ποινικό Δίκαιο (εγγυοδοσία, παρουσία σε Αστυνομικό Τμήμα κλπ). Όταν δε, διαπιστώνεται ότι δεν μπορεί να εξασφαλιστεί ελαφρύτερος περιοριστικός όρος, μετά να επιβάλλεται η ηλεκτρονική επιτήρηση και, τελευταία, να επιβάλλετα�� η προσωρινή κράτηση ως έσχατο μέτρο δικονομικού καταναγκασμού. Και πάλι προέχει η συναίνεση του κατηγορουμένου, ο οποίος θα πρέπει να έχει όμως γνωστή διαμονή για την ηλεκτρονική του επιτήρηση.
Άδειες με ηλεκτρονική επιτήρηση
Για την ηλεκτρονική επιτήρηση σε αδειούχους κρατούμενους, στόχος των προωθούμενων διατάξεων είναι να αυξηθεί ο αριθμός τους σε περιπτώσεις που τα αρμόδια όργανα των φυλακών είτε είναι, σήμερα, αρνητικά είτε ιδιαίτερα διστακτικά, λόγω της κοινωνικής ή ποινικής κατάστασης των κρατουμένων που ζητούν την άδεια. Μπορεί οι άδειες σε κρατούμενους να μην συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος των ελλείψεων θέσεων κράτησης, αλλά η φυσική απουσία κρατουμένων με άδεια αμβλύνει σε σημαντικό βαθμό το πρόβλημα του συνωστισμού στις φυλακές που, σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι ασφυκτικός.
