Όπως κατεβαίνεις την οδό Ερμού από το Σύνταγμα, εκεί που τελειώνει ο πεζόδρομος, ο αέρας έχει κάτι από τα παλιά. Με το που πατάς το πόδι σου στην ανακαινισμένη πλατεία Μοναστηρακίου το κορμί σου δονείται από την απίστευτη ενέργεια της περιοχής.
Κάποιοι περιμένουν με υπομονή έχοντας κλείσει εκεί το ραντεβού τους, άλλοι κάθονται και απολαμβάνουν τον ήλιο, πλήθος κόσμου ξεχύνεται σαν λεφούσι από το σταθμό του μετρό, φωνές μικροπωλητών αντηχούν στον αέρα και οι παλμοί της καρδιάς σου σαν να αυξάνονται ξαφνικά από τον ενθουσιασμό.
Το Μοναστηράκι των παλιών χρόνων
Η πλατεία Μοναστηρακίου πήρε τ’ όνομά της από το Μεγάλο Μοναστήρι της Παντάνασσας που δεσπόζει εκεί και χτίστηκε τον 10ο αιώνα. Κατά τους βυζαντινούς χρόνους ήταν γυναικείο μοναστήρι, που λειτουργούσε και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, ενώ στα χρόνια της Φραγκοκρατίας λειτουργούσε ως καθολικός ναός και αποτελούσε προσωπική ιδιοκτησία ενός Ενετού ευγενή.
Στην περιοχή γύρω από το μοναστήρι της Παντάνασσας ύφαιναν υφάσματα που τα αποκαλούσαν «αμπάδες», γι’ αυτό και μια άλλη ονομασία που δόθηκε στο Μοναστηράκι ήταν «Αμπατζήδικα».
Σήμερα έχει μείνει μόνο ένα μέρος του μοναστηριού, το μικρό εκκλησάκι που βρίσκεται στην πλατεία και στο οποίο τιμούμε σήμερα την Κοίμηση της Θεοτόκου.
Λίγο πιο πέρα βρίσκεται το Τζαμί Τζισταράκη που χτίστηκε το 1759 και πήρε το όνομά του από τον Οθωμανό Βοεβόδα της πόλης, Μουσταφά Αγά Τζισταράκη.
Επίσης ήταν γνωστό και ως Τζαμί Κάτω Σιντριβανιού από ένα σιντριβάνι που υπήρχε εκεί κοντά και το τροφοδοτούσε ο ποταμός Ηριδανός.
Δίπλα στο Τζαμί σώζεται σήμερα τμήμα του τοίχου της Βιβλιοθήκης του Ανδριανού που χτίστηκε το 132 μ.Χ. Η είσοδος της Βιβλιοθήκης έβλεπε στη Ρωμαϊκή Αγορά, που θεμελιώθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα το 10 μ.Χ. αι. ως προέκταση της Αθηναϊκής.
Επί Όθωνος(1834-1862) υπήρχε πολύ κοντά Στρατώνας που έδωσε άλλο ένα όνομα-παρατσούκλι στην πλατεία: Πλατεία της Παλιάς Στρατώνας. Οι παλιοί Αθηναίοι τρελαινόντουσαν να δίνουν προσωνύμια και παρατσούκλια γι’ αυτό δεν άργησαν να ονομάσουν την περιοχή και «Τζιερτζίδικα», από τη λέξη τζιέρι που σημαίνει συκώτι, σπλάχνο εντόσθια που τηγάνιζαν μικρές ταβερνούλες που γέμιζαν την περιοχή, όπως σήμερα τα σουβλατζίδικα.
Το Μοναστηράκι σήμερα
Η πλατεία του Μοναστηρακίου ανακαινίσθηκε πρόσφατα και στρώθηκε με μωσαϊκούς κυβόλιθους από μάρμαρο, πέτρα και σκαλιστό μαντέμι που συμβολίζουν τις «ροές» και την ποικιλοχρωμία των λαών της Μεσογείου.
Ο νέος σταθμός του μετρό που άνοιξε το 2004, ολοκληρώθηκε μετά από αρκετές δυσκολίες, καθώς οι σήραγγες συναντούσαν την κοίτη του ποταμού Ηριδανού. Μάλιστα εντός του σταθμού και σε ανοιχτή έκθεση πάνω στην πλατεία αποκαλύπτεται πλέον η χαμένη κοίτη του ιερού ποταμού των αρχαίων Αθηναίων.
Το πιο σημαντικό σημείο φυσικά στο Μοναστηράκι είναι το παζάρι της οδού Ηφαίστου και των παρακείμενων στενών, ή αλλιώς Γιουσουρούμ από το όνομα του πρώτου εμπόρου μεταχειρισμένων, ενός Εβραίου από τη Σμύρνη, του Ελία ή Νώε Γιουσουρούμ ή Γιεσουρούμ που εγκαταστάθηκε στην περιοχή το 1863.
Κέντρο της συνοικίας του Μοναστηρακίου είναι και η πλατεία Αβησσυνίας που από το 1910 έως σήμερα λειτουργεί ως οργανωμένη αγορά μεταχειρισμένων ρούχων, παπουτσιών, επίπλων, βιβλίων, κ.α.
Υπάρχουν μάλιστα δύο εκδοχές για το πώς πήρε το όνομά της η πλατεία Αβησσυνίας. Σύμφωνα με τη μία εκδοχή στην πλατεία αυτή μοιράστηκε το 1922 η ανθρωπιστική βοήθεια που έστειλε η Αιθιοπία για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, ενώ κατά τη δεύτερη εκδοχή, στην περιοχή αυτή έμεναν από παλιά Αιθίοπες.
Της Ευαγγελίας Ντούρου
Email: entourou@star.gr
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
