Το παράδειγμα της Ιταλίας: Όταν το γκρέμισμα του «παλιού» φέρνει το παμπάλαιο

Φωτογραφια αρθρογραφου

Πώς το δικό τους πάθημα - παρά το una faccia una razza - μπορεί να μας γίνει μάθημα

Το αποτέλεσμα των εκλογών στη γειτονική μας χώρα, μπορεί σε  κάποιους να προκάλεσε σοκ, αλλά για τους περισσότερους πολιτικούς παρατηρητές ήταν το αποτέλεσμα μιας προδιαγεγραμμένης πορείας στον άκρατο λαϊκισμό και στον κατ’ επίφαση «ριζοσπαστισμό», που ακολούθησε την κατάρρευση του «παλαιού» πολιτικού συστήματος. Η κατάρρευση του «παλιού» όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση έφερε στο προσκήνιο τους εφιάλτες από το… «παμπάλαιο», με τους οποίους ελπίζαμε ότι η γειτονική χώρα είχε λύσει οριστικά τους λογαριασμούς της.           

Οι κάποτε κραταιοί Χριστιανοδημοκράτες, αν και απομεινάρια τους υπάρχουν διεσπαρμένα ακόμα, εξαϋλώθηκαν  στην πορεία υπό το βάρος σκανδάλων και τις σκιές ακόμη και για σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα. Μαζί με τα ξερά κάηκαν όμως και τα χλωρά:  Το γεγονός ότι το DCI ήταν για χρόνια ένα από συντεταγμένο ιδεολογικά και με σαφείς διαχωριστικές γραμμές από την Άκρα Δεξιά Κεντροδεξιό Κόμμα,  που συνέβαλλε στο να καταστεί η Ιταλία μεταπολεμικά μία από τις 4 μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης και μία από τις 7 πλουσιότερες χώρες στον κόσμο, δε στάθηκε ικανό να τους συγκρατήσει από την εξαφάνιση ουσιαστικά,  καθώς  η συμβολή τους στην μεταπολεμική αναπτυξιακή πορεία της Ιταλίας ξεχάστηκε υπό το βάρος των αποκαλύψεων (όπως π.χ. για τον Αντρεότι). 

Τι πήρε την θέση της Χριστιανοδημοκρατίας: Ο…  «Μπερλουσκονισμός»  και όσα αυτός συνεπάγεται σε προσωπικό επίπεδο  (γνωστό το ήθος και το ύφος του πρώην πρωθυπουργού  και επικεφαλής της Forza Italia)  αλλά και κομματικό,  όπου την επιτυχία του αρχικά στη  μετατροπή της πολιτικής ζωής σε show, διαδέχθηκε  η καθοδική πορεία, υπό το βάρος σκανδάλων,  στο ίδιο γήπεδο ακριβώς , του lifestyle, που ο Μπερλουσκόνι, ως πρώην πρόεδρος της Μίλαν, επεδίωξε να παιχθεί ο αγώνας.  Το λαμπερό μετατράπηκε σε θλιβερό, όταν ήρθαν οι αποκαλύψεις για τα μπούνγκα-μπούνγκα πάρτυ, με αποτέλεσμα να εξοβελισθεί προσωρινά από την πολιτική ζωή της χώρας, μέχρι την επιστροφή του στο προσκήνιο εκ νέου,  με το αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής. 

Ίδια και χειρότερη η κατάσταση με τους Σοσιαλιστές. Υπό την αποκάλυψη σκανδάλων διαφθοράς για τον τότε   επικεφαλής τους Μπετίνο Κράξι, για τα οποία καταδικάστηκε ερήμην το 1997 καθώς προηγουμένως  είχε φθάσει στο σημείο να ζητήσει άσυλο στη…  Λιβύη του Καντάφι, το Σοσιαλιστικό Κόμμα διαλύθηκε. Τα απομεινάρια του προσπάθησαν σε συνεργασία με στελέχη προερχόμενα από το  πρώην παντοδύναμο Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας, το μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς στη Δυτική Ευρώπη , να ανασυστήσουν τον  χώρο της Κεντροαριστεράς. Ένας  χώρος όμως που μετά από προσωρινά πετυχημένα πειράματα τύπου «Ελιάς», τελικά είχε καθοδική πορεία. Βρέθηκε τελικά να εκπροσωπείται ο χώρος από διορισμένους τραπεζίτες τύπου Μόντι, αποκομμένους από το λαϊκό αίσθημα και με τη «ρετσινιά» ότι ήταν όργανα των δανειστών, όταν μπήκαν στο δικό τους Μνημόνιο. «Ρετσινιά» που δεν μπόρεσε να την αποτινάξει ούτε ο μέχρι σήμερα πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι…    

Το αποτέλεσμα είναι σήμερα η Κεντροαριστερά να  παρακολουθεί  από μακριά τους  σκληροπυρηνικούς δεξιούς της Λέγκας του Βορρά αλλά και «ορίτζιναλ» φασίστες»  να διαγκωνίζονται με τον Μπερλουσκόνι και τους λαϊκιστές των 5 Αστέρων ποιος θα σχηματίσει κυβέρνηση. Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για τη χώρα που γέννησε τον Μουσολίνι και στην οποία, σε αντίθεση με την μεταπολεμική Γερμανία που έθεσε εκτός νόμου τους νεοναζί, εξακολουθούσαν  να έχουν σταθερή εκπροσώπηση στην ιταλική Βουλή και Γερουσία οι νεοφασίστες .

Όσον αφορά το πάλαι ποτέ κραταιό Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας, είναι απορίας άξιον πώς υπό το βάρος της οργής κατά του «παλαιού»  και παρά τη μικρή αναλαμπή του ως Κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς υπό τον Μάσσιμο  Ντ’ Αλέμα ( πρώτος  πρωθυπουργός της Αριστεράς πριν και τον Αλέξη Τσίπρα στη Δυτική Ευρώπη), διαλύθηκε τελικά στα εξ ων συνετέθη και το ίδιο, μετά τη συμμετοχή του στην «Ελιά», με τη διχασμένη  Αριστερά να εκπροσωπείται σήμερα από μικρότερης εμβέλειας σχηματισμούς (όπως η «Κομμουνιστική Επανίδρυση»)                               

Υπάρχουν συμπεράσματα χρήσιμα και για εμάς στην Ελλάδα και ποια; Σαφώς και υπάρχουν όπως:

Συμπέρασμα 1: Η μάχη κατά της διαφθοράς,  όταν μετατρέπεται σε σκανδαλολογία επί δικαίων και αδίκων, συμπαρασύρει τους πάντες και τα πάντα. Μόνο οι ιεροκήρυκες του  λαϊκισμού, τύπου Μπέμπε Γκρίλλο, καταφέρνουν να επιβιώσουν και οι μιμητές τους ακροδεξιοί. 

Συμπέρασμα 2: Αν δεν αντιμετωπισθεί το  ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης, με σαφή διαχωρισμό του από το προσφυγικό και την επιβεβλημένη παροχή ασύλου σε όσους το δικαιούνται  - π.χ. πρόσφυγες από τη Συρία - με βάση της Συνθήκη της Γενεύης, το ζήτημα αυτό  θα  συνεχίσει να αποτελεί βούτυρο στο ψωμί της Άκρας Δεξιάς. Η πολιτική των ανοιχτών συνόρων και για τους μετανάστες έχει τα αντίθετα αποτελέσματα και εγκλωβίζει τελικά  σε δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης χιλιάδες ανθρώπους που αναζητούσαν καλύτερη ζωή. Οι Ολλανδοί που το κατάλαβαν εγκαίρως, την γλίτωσαν…

Συμπέρασμα 3:  Οι «άγαρμπες» ενέργειες της Ε.Ε. και η επιβολή ακόμη και εξωκοινοβουλευτικών πρωθυπουργών (βλέπε Μόντι) έχουν και εδώ το αντίθετο αποτέλεσμα. Μετατρέπουν τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις εκ των πραγμάτων σε απολογούμενες και διευρύνουν το συναίσθημα «ταπείνωσης», ακόμα και αν αυτός δεν ήταν ο στόχος.

Συμπέρασμα 4: Η «αγία» στη συνείδηση αρκετών κομμάτων και πολλών πολιτών στη χώρα μας  απλή αναλογική, μόνο άδολη στις προθέσεις και αθώα στις συνέπειες δεν είναι. Μεγάλο μέρος των σημερινών δεινών της Ιταλίας δεν θα υπήρχε, αν δεν εφαρμοζόταν μέχρι τη δεκαετία του ’90 το σύστημα της απλής αναλογικής και αν κάποια κόμματα, όπως οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Σοσιαλιστές,  δεν είχαν  εγγυημένη σχεδόν συμμετοχή σε κάθε κυβερνητικό σχήμα (καθώς θα ήταν αδύνατο διαφορετικά να σχηματισθεί συμμαχική κυβέρνηση) με ό,τι «πειρασμό» μπορεί να προκαλεί αυτό σε βάθος δεκαετιών.  Σε αυτό πρέπει να συνυπολογισθεί η αντίφαση με τις συνεχείς  πτώσεις κυβερνήσεων,  λόγω διαφωνιών ακόμη και για ήσσονος σημασίας ζητήματα από πλευράς των μικρότερων κυρίως κομμάτων, με την αστάθεια που αυτό συνεπαγόταν.  

Ας ελπίσουμε τουλάχιστον πως η φράση  "una faccia una razza" (ίδιο πρόσωπο ίδια ράτσα), για τις σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Ιταλών, δεν θα ισχύσει σε αυτή την περίπτωση και το δικό τους πάθημα θα μας γίνει μάθημα. Ο πειρασμός είναι μεγάλος βέβαια να πούμε ότι αντίστροφα το δικό μας πάθημα, της γιγάντωσης του λαϊκισμού, δεν τους έγινε μάθημα...

                 

Του  Αλέξη Διακόπουλου

adiakopoulos@star.gr   

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Back to Top