Τι ασφάλεια παρέχουν οι θυρίδες των τραπεζών; Ορισμένες τράπεζες είχαν καθιερώσει την ασφαλιστική κάλυψη του περιεχομένου της θυρίδας. Αυτό όμως αυτομάτως σημαίνει ότι η Τράπεζα ή η Ασφαλιστική εταιρία ή και οι δύο γνωρίζουν το περιεχόμενο της θυρίδας ή σε κάθε περίπτωση το ασφαλιζόμενο κεφάλαιο.
Δείτε στις παρακάτω εικόνες τι προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών για τη μίσθωση θυρίδων αλλά και τι λένε νομικοί κύκλοι.
Στο πλαίσιο της συμβάσεως μίσθωσης τραπεζικής θυρίδας η τράπεζα παραχωρεί στον πελάτη της, έναντι ανταλλάγματος και για όσο χρόνο διαρκεί η σύμβαση, τη χρήση ειδικά διαμορφωμένης θυρίδας του θησαυροφυλακίου της, ώστε να παρέχει εχέγγυα ασφαλούς φύλαξης - ιδίως κατά των κινδύνων πυρός και κλοπής - πραγμάτων, τα οποία είναι πολύτιμα είτε με βάση αντικειμενικά κριτήρια είτε κατά την υποκειμενική κρίση του κυρίου τους – δικαιούχου της θυρίδας. Η θυρίδα έχει συνήθως τη μορφή ερμαρίου, το οποίο είναι τοποθετημένο μέσα σε μεγαλύτερο χρηματοκιβώτιο ή θωρακισμένο χώρο της τράπεζας. Για το άνοιγμα και το κλείσιμο του κλείθρου της θυρίδας απαιτείται η σύμπραξη της τράπεζας, καθώς η θυρίδα φέρει διπλή κλειδαριά, μία με κλειδί που κατέχει ο πελάτης και άλλη με κλειδί που κατέχει η τράπεζα. Μετά το άνοιγμα της θυρίδας, ο αρμόδιος υπάλληλος της τράπεζας αποσύρεται και ο πελάτης, μόνος του πλέον, αποσύρει ή τοποθετεί πράγματα σε κουτί που βρίσκεται μέσα στη θυρίδα, το κλειδί του οποίου ανήκει σε αυτόν.
Η τράπεζα, όπως είναι προφανές, δεν γνωρίζει ούτε δύναται να ελέγξει αν και ποια αντικείμενα βρίσκονται σε δεδομένη στιγμή στη θυρίδα, ποια αποσύρονται και ποια τοποθετούνται σε αυτήν. Συνεπώς, δεν γνωρίζει ούτε την αξία τους, ώστε να είναι σε θέση να εκτιμήσει το μέγεθος του κινδύνου που θα σήμαινε για αυτήν η ανάληψη της ευθύνης για την τυχόν βλάβη ή απώλεια τους, γεγονός που δικαιολογεί την ρήτρα περί ποσοτικού περιορισμού της ευθύνης της τράπεζας για ενδεχόμενη αποζημίωση του πελάτη, η οποία τίθεται στις οικείες συμβάσεις. Ο μόνος περιορισμός που θέτει η τράπεζα στον πελάτη είναι η απαγόρευση τοποθέτησης ορισμένων αντικειμένων που συνήθως αναφέρονται στις σχετικές συμβάσεις, κυρίως δε πραγμάτων που κατά την κρίση της τράπεζας μπορούν να επιφέρουν βλάβη στις θυρίδες της τράπεζας ή στα αντικείμενα που φυλάσσονται σε αυτές.
Ο πελάτης της τράπεζας – δικαιούχος της θυρίδας δύναται να ορίσει συνδικαιούχους, να κάνει χρήση της θυρίδας είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω πληρεξουσίου, βάσει συνήθως ειδικής έγγραφης πληρεξουσιότητας που απευθύνεται προς την τράπεζα. Ο πληρεξούσιος έχει την δυνατότητα να χρησιμοποιεί την θυρίδα, στην οποία, προφανώς, μπορεί να τοποθετήσει και από την οποία μπορεί να αποσύρει και δικά του πράγματα, να ανανεώνει και να λύει την μίσθωση. Ο μόνος περιορισμός της φυσικής εξουσίας του πελάτη ή του πληρεξουσίου του είναι ο χρονικός περιορισμός της δυνατότητας του να κάνει χρήση της θυρίδας, το γεγονός, δηλαδή, ότι η χρήση αυτής δύναται να γίνει μόνον κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες συναλλαγών της τράπεζας.
Ο άνω περιορισμός, όμως, δεν αίρει το γεγονός ότι την κατοχή της θυρίδας και του χώρου της έχει μόνον ο πελάτης. Όπως ρητά προβλέπεται στο άρθρο 993 ΑΚ, άλλωστε, νομή (και κατοχή) μέρους πράγματος είναι δυνατή. Επίσης, όπως ρητά προβλέπεται στο άρθρο 981 ΑΚ παροδικό από την φύση του κώλυμα για την άσκηση της εξουσίας δεν επιφέρει απώλεια της νομής (και της κατοχής). Η τράπεζα δεν αποκτά κατοχή των πραγμάτων που περιέχονται στη θυρίδα, καθώς δεν ασκεί φυσική εξουσία σε αυτά ούτε έχει τη διάνοια να ασκεί σε αυτά φυσική εξουσία για λογαριασμό και στο όνομα του πελάτη της. Το γεγονός ότι η τράπεζα κρατάει το ένα από τα δύο κλειδιά και συνεπώς δεν είναι δυνατό χωρίς τη σύμπραξη της το άνοιγμα των θυρίδων, ανάγεται στην υποχρέωση της τράπεζας να διατηρεί το θησαυροφυλάκιο της σε κατάσταση πλήρους ασφάλειας και δεν την καθιστά κάτοχο ή συγκάτοχο του περιεχομένου των θυρίδων, δεδομένου ότι στο χώρο της θυρίδας μετά το άνοιγμα, πρόσβαση και κατοχή έχει μόνο ο πελάτης.
