Η Ελλάδα έχει μπροστά της μια ακόμα μόνο αξιολόγηση για να ολοκληρώσει με επιτυχία το 3ο (και τελευταίο) πρόγραμμα διάσωσης.
Στις Βρυξέλλες, όμως και το Λουξεμβούργο έχουν ήδη ξεκινήσει οι συζητήσεις για το αν και κατά πόσο η Ελλάδα όντως θα φτάσει ως εκεί. Η 2η αξιολόγηση, υπό προϋποθέσεις μπορεί και να ήταν η τελευταία.
Σύμφωνα με πηγές της ΕΕ, τα σενάρια είναι δύο και φυσικά έχουν ως ορίζοντα τις εκλογές.
1. η Ελλάδα να ζυγίσει το αίτημα για περαιτέρω δύσκολες πολιτικά μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο της 3ης αξιολόγησης και να επιλέξει να ξεχάσει το ΔΝΤ, τις υποσχέσεις για το χρέος και να επιλέξει τον πρόωρο τερματισμό του προγράμματος, μετά τις πρώτες δοκιμαστικές εξόδους στις αγορές, κηρύττοντας “το τέλος της Επιτροπείας”. Υπενθυμίζεται ότι οι ανάγκες της χώρας είναι ελάχιστες ως το 2023.
2. Να ολοκληρώσει το πρόγραμμα και να πάει σε εκλογές όσο πιο αργά γίνεται, έχοντας κηρύξει τη “άπαξ και διαπαντός λύση στο ζήτημα του χρέους”.
Κανένας από τους δύο δρόμους δεν είναι εύκολος, όμως στην ΕΕ υπάρχουν δυνάμεις που θα τη στηρίξουν ό,τι από τα δύο και αν διαλέξει - θυμίζοντας βεβαίως ότι αν επιλέξει το πρώτο, θα πρέπει να ξεχάσει το δεύτερο.
Mε την απόφαση της περασμένης Πέμπτης η Ελλάδα έχει καλύψει όλες τις εσωτερικές και εξωτερικές της ανάγκες ως το τέλος της χρονιάς, με βάση τη συντηρητική εκτίμηση του ESM. Στην πράξη η Ελλάδα δεν έχει άλλες σημαντικές χρηματοδοτικές ανάγκες μέχρι το 2023.
Η Ελλάδα, αν το επιθυμεί, δεν θα λάβει ποτέ τα χρήματα του ΔΝΤ (1,8 δις ευρώ) και το πρόγραμμά του (που θα εγκριθεί επί της αρχής) δεν πρόκειται να ενεργοποιηθεί ποτέ, αν επικρατήσει το κυρίαρχο σενάριο της ΕΕ, το οποίο προβλέπει την σταδιακή απαλλαγή από το Ταμείο.
Ωστόσο η κίνηση αυτή ενέχει τον κίνδυνο να εξασθενήσει και η πίεση για υλοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους. Πηγή με καλή γνώση των συζητήσεων που μίλησε στην Realnews μετά το eurogroup στο Λουξεμβούργο προσπάθησε να διασκεδάσει αυτές τις εντυπώσεις. Είπε μάλιστα ότι ο μόνος λόγο για τον οποίον οι Ευρωπαίοι αναγκάστηκαν να μιλήσουν μόνο για 15 χρόνια επέκτασης των δανείων του EFSF/ESM ήταν οι γερμανικές εκλογές και πως, όταν έρθει η ώρα, αν και εφόσον χρειάζεται “θα γίνει αυτό που πρέπει και οι επεκτάσεις των λήξεων των δανείων θα φτάσουν τα 17,5 χρόνια”.
Η ίδια πηγή εξήγησε ότι οι Ευρωπαίοι έχουν πραγματική πρόθεση να εκτελέσουν όλες αυτές τις ρυθμίσεις, πως για αυτούς το κομμάτι αυτό αποτελεί “ουσιαστική τεχνική κίνηση για την οριστικοποίηση της εξόδου της Ελλάδας στις αγορές” και πως “η Ελλάδα πρέπει να συνεργαστεί και να εκμεταλλευτεί τα εργαλεία της απόφασης του eurogroup. “Θα το κάνουμε γιατί θα χρειάζεται και όχι γιατί το ζητάει το ΔΝΤ”, κατέληξε.
Η Γαλλική Πρόταση: “τίτλος χωρίς κείμενο”
Ένας τίτλος χωρίς κείμενο ήταν τελικά η γαλλική πρόταση για τη σύνδεση χρέους και ανάπτυξης την οποία “κυκλοφόρησε” η γαλλική κυβέρνηση τις τελευταίες εβδομάδες πριν από το eurogroup. Ως ιδέα δεν ήταν κακή, όμως δεν ήταν ούτε η μόνη, ούτε ακούστηκε για πρώτη φορά. Γερμανική πηγή που μίλησε στην R έλεγε πως είναι “σαν να λες στο αφεντικό σου πως κάθε φορά που δεν γράφεις ένα άρθρο, θα ήθελες να πληρώνεσαι παραπάνω - είναι σαν να δίνουμε αντικίνητρα στην Ελλάδα”, εξηγεί. Ακόμα και έτσι, καθώς η ιδέα δεν είχε λεπτομέρειες, ανατέθηκε στον EWG να την εντάξει στα μεσοπρόθεσμα μέτρα “με κάποιο τρόπο”. Η αλήθεια είναι όμως ότι κανένας κοινοτικός αξιωματούχος δεν έχει ακόμα καθαρή εικόνα για το πως “ο αυτοματισμός θα μπορούσε να δουλέψει”.
Έτερη κοινοτική πηγή είπε στo STAR, ότι “όσο η Ελλάδα θα προσπαθεί να αποκαταστήσει την πρόσβασή της σε αυτόνομο δανεισμό, δεν πρέπει να έχουμε το ΔΝΤ απέναντι να πετάει πέτρες - οι αγορές δεν πρέπει να λαμβάνουν διφορούμενα μηνύματα”.
Πολλά από τα κράτη μέλη εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο βασικός λόγος τη παρουσίας του ΔΝΤ είναι η έξωθεν καλή μαρτυρία - που κατά τις αγορές η Κομισιόν και οι υπόλοιποι θεσμοί δεν έχουν στον ίδιο βαθμό.
Τι σημαίνει αυτό για τα μέτρα του 2019 - 2020 που ζητούσε το ΔΝΤ; Επί της αρχής η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι “χωρίς το χρέος, τα επιπλέον μέτρα δεν θα εφαρμοστούν”, αυτό όμως δεν είναι καθόλου αυτονόητο ή πιθανό. Αν η ΕΕ επιλέξει να προχωρήσει με τη μεσοπρόθεσμη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, η χώρα θα πρέπει να συνεχίσει την δημοσιονομική της πορεία με τα πλεονάσματα του 3,5% ως το 2022 και 2% από το 2023 και επέκεινα. Η τήρηση των στόχων δεν είναι άλλωστε απαίτηση των θεσμών, αλλά αναγκαιότητα. Οι αγορές θα τιμωρήσουν τη χώρα αν δείξει τέτοιου είδους χαλάρωση.
Πηγές του ευρωσυστήματος σχολιάζοντας τη σιβυλλική δήλωση της ΕΚΤ ότι “η απόφαση του eurogroup είναι ένα καλό βήμα για τη αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους”, ότι η ΕΚΤ κατά πάσα πιθανότητα θα εξετάσει την ένταξη της Ελλάδας στην ποσοτική χαλάρωση το φθινόπωρο. Η ίδια πηγή είπε ότι ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης θα μπορούσε να το ζητήσει από τον Ιούλιο, αλλά έχει την αίσθηση ότι το ζήτημα θα τεθεί στο εκτελεστικό συμβούλιο “μόνο όταν θα μπορεί να εγκριθεί”. Εξήγησε μάλιστα ότι η δημιουργία της εθνικής επενδυτικής τράπεζας που υποσχέθηκε το eurogroup θα έχει πολλαπλάσια επίπτωση στην οικονομίας, ενώ - και αυτό ακούγεται για πρώτη φορά - η ρευστότητα της ΕΚΤ θα μπορούσε να περάσει στην Ελλάδα μέσω της επενδυτικής τράπεζας.
Αποστολή στο Λουξεμβούργο, Θάνος Αθανασίου
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
