Η Αμερικανική εταιρία Uber άσκησε έφεση χθες κατά της απόφασης της ρυθμιστικής αρχής μεταφορών Λονδίνου (Tfl) να μην ανανεώσει την άδεια λειτουργίας της στην πόλη. Η αρχή λέει πως η εταιρία δε σέβεται τα εργατικά δικαιώματα, ενώ και οι πρακτικές της για την ασφάλεια των επιβατών δεν είναι επαρκείς.
750.000 άτομα που χρησιμοποιούν Uber στο Λονδίνο έβαλαν την υπογραφή τους σε μία αίτηση προς τον Δήμαρχο του Λονδίνου να μην κλείσει η εταιρία μίσθωσης αυτοκινήτων. Είναι όλοι αυτοί κατά των εργατικών δικαιωμάτων; Το start-up, που έγινε τελικά εταιρία μεγαθήριο, εμφανίστηκε στην αγορά ως υποκατάστατο των ταξί. Γιατί; Επειδή η υπηρεσία είναι βολική, μα πάνω από όλα φθηνή. Παλιά μου τέχνη κόσκινο, δηλαδή. Μία νέα τεχνολογία, και εταιρία εν προκειμένω, ταράζει τα νερά εκθρονίζοντας εγκαθιδρυμένες πρακτικές και παραδοσιακά επαγγέλματα, όταν καλύπτει κάποιες ανάγκες που δεν καλύπτονταν από τον προκάτοχο της πρωτιάς στην αγορά. Όπως λέει και το γνωστό τραγούδι των Buggles: “Video killed the radio star”. Το ίδιο έγινε και όταν τα ρομπότ στα εργοστάσια αυτοκινήτων αντικατέστησαν εργάτες, αλλά και όταν η Apple παρουσίασε τo iPhone με αποτέλεσμα τα smartphones σχεδόν να εξαφανίσουν την αρχηγό μέχρι τότε των κινητών τηλεφώνων, Nokia. Ο κόσμος με ευκολία αντικατέστηκε το Nokia κινητό του με ένα τελευταίας τεχνολογίας smartphone, χωρίς να σκέφτεται ότι κάποιοι άνθρωποι απολύθηκαν για αυτό.
Η Uber στο Λονδίνο προσφέρει μία φθηνή εναλλακτική. Και όταν λέμε φθηνή στο Λονδίνο, δεν εννοούμε κατά πέντε δεκάρες, αλλά μάλλον πέντε δεκάρικα (λίρες) πιο φθηνή. Είναι αυτός ο λόγος αρκετός; Για πολλούς, ναι.
Τα περίφημα black cabs (μαύρα ταξί) του Λονδίνου, που βλέπουμε στις ταινίες και αποπνέουν ένα αίσθημα χλιδής και πάνω από όλα Αγγλικής κουλτούρας και παράδοσης, είναι απλά πανάκριβα! Με το που κάθεσαι στο αναπαυτικό κάθισμα με τον άπλετο χώρο για να απλώσεις τα πόδια σου, το ταξίμετρο γράφει 2.40 λίρες (2.73 ευρώ με σημερινή ισοτιμία), εν συνεχεία αυξάνεται 20 πέννες κάθε 127 μέτρα και όταν σου έχει κοπεί πια η ανάσα βλέποντας ότι ο λογαριασμός έχει φτάσει τις 17 λίρες, νομίζεις ότι πια τα ‘χεις χάσει και βλέπεις το μέτρο να τρέχει πιο γρήγορα. Όχι όμως, καλά βλέπεις, από εκεί και πέρα χρεώνει 20 πέννες ανά 86 μέτρα, που ανέρχεται σε πάνω από 2 ευρώ το χιλιόμετρο. Στην Αθήνα αντίστοιχα, το ταξίμετρο χρεώνει 68 λεπτά το χιλιόμετρο. Αν κάποιος τουρίστας κάνει το λάθος να πάρει μαύρο ταξί από το αεροδρόμιο του Χίθροου για το κέντρο του Λονδίνου, θα πληρώσει από 70 μέχρι 90 λίρες. Ένα Uber αντίστοιχα θα του στοιχίσει από 25 μέχρι 40 λίρες.
Και θα πει κανείς: «Ναι, αλλά οι μισθοί στο Λονδίνο είναι υψηλότεροι». Ένας οδηγός μαύρου ταξί, λοιπόν, βγάζει το μήνα κάτω από 1.000 λίρες καθαρά, τη στιγμή που μία γκαρσονιέρα στο κεντρικό Λονδίνο ενοικιάζεται για 1.500 λίρες το μήνα. Για το ότι οι ταξιτζήδες λοιπόν χρεώνουν τόσο πολύ, δε φταίνε εκείνοι, αλλά ο ίδιος ο δήμος Λονδίνου που έχει αφήσει τις τιμές των ακινήτων και άλλων απαραίτητων αγαθών να φτάσουν στα ύψη. Την ίδια στιγμή οι οδηγοί μαύρου ταξί έχουν πληρώσει 1.000 λίρες για να περάσουν ένα από τα πιο δύσκολα τεστ παγκοσμίως για να πάρουν την άδεια κυκλοφορίας τους, έχουν διαβάσει γύρω στα 2 με 4 χρόνια για να μάθουν απ’ έξω όλα τα μικρά στενά και δρόμους του Λονδίνου, έχουν δώσει 28.000 λίρες για να αγοράσουν το αυτοκίνητό τους, συν τα μηνιαία κόστη συντήρησης και ασφάλισης του οχήματός τους. Για όσους έκαναν αυτήν την επένδυση πρόσφατα, θα μπορούσαμε να πούμε πως δεν ήταν αρκετά διορατικοί. Αλλά τι να κάνουν κι αυτοί...
Οι οδηγοί Uber τώρα. Είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά ζητούν να τους αναγνωριστούν εργατικά δικαιώματα, όπως για παράδειγμα κατώτατος μισθός και ημέρες άδειας. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που δεν ανανεώθηκε η άδεια λειτουργίας της Uber. Και μετά λες: «Στο Λονδίνο ισχύουν ή όχι οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς; Είναι ή δεν είναι καπιταλιστικό το σύστημα;». Από τη μία το σύστημα δημιουργεί το πρόβλημα, με κανόνες ελεύθερης αγοράς στον κλάδο της στέγασης για παράδειγμα, και από την άλλη προσπαθεί να το λύσει με Ευρωπαϊκές φιλοεργατικές νομοθεσίες. Αυτή η πολιτική είναι κι εκείνη που έφερε τους Άγγλους στο σημείο να ψηφίσουν τελικά το Brexit. Η Uber από την άλλη νόμιζε ότι λειτουργεί σε μία ελεύθερη, ανοιχτή αγορά. Λέει πως οι εργαζόμενοί της είναι χαρούμενοι που μπορούν να ρυθμίσουν το δικό τους ωράριο εργασίας και το δικό τους πρόγραμμα, ενώ το καθεστώς υπό το οποίο τους απασχολεί δε διαφέρει από αυτό των παλαιότερων εταιριών μίσθωσης οχημάτων που λειτουργούσαν στο Λονδίνο, τα mini cabs (με παρόμοιες, λίγο χαμηλότερες, τιμές για τον καταναλωτή με εκείνες των black cabs).
Όσο για τα ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με την ασφάλεια των επιβατών στα Uber, τo 2015 καταγράφηκαν 28 βιασμοί και 108 περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης από ταξιτζή ή οδηγό mini cab στο Λονδίνο. Το 2017 δηλώθηκαν 48 περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης από οδηγό Uber. Το μεγάλο σκάνδαλο προέκυψε όταν η Uber επέτρεψε σε οδηγό να ξαναβγεί στους δρόμους και να επιβιβάσει πελάτη μέσω της εφαρμογής της εταιρίας, ακόμα και μετά από καταγγελία επιβάτη εναντίον του. Η αρχή μεταφορών Λονδίνου από τη μία κατηγορεί την Uber ότι δεν έκανε τίποτα για την καταγγελία αυτή, από την άλλη στο ίδιο της το site λέει ότι η ίδια δέχεται καταγγελίες για μαύρα ταξί, αφού ο παθών καταθέσει έναν σκασμό πληροφορίες, που μέσα στο σοκ του μπορεί και να μην έχει συγκεντρώσει, και ξεκινάει έρευνα, για την εξέλιξη της οποίας δεν ενημερώνει το θύμα. Τελικά, μετά από όλα αυτά, ίσως αποφανθεί να μην ανανεώσει την άδεια του συγκεκριμένου οδηγού. Τον αφήνει δηλαδή κι εκείνη με τη σειρά της να κυκλοφορεί στους δρόμους με το ταξί του.
Με την υπηρεσία της Uber, η τεχνολογία αν μη τι άλλο, μπορεί να προσφέρει πιο άμεσα αποτελέσματα. Μέσω της εφαρμογής, καταγράφονται αυτόματα όλες οι πληροφορίες για το όχημα στο κινητό του χρήστη, ενώ καταγράφεται και η διαδρομή του οχήματος, την οποία μπορεί να μοιραστεί κανείς με φίλους και οικογένεια για να παρακολουθούν που βρίσκονται ζωντανά.
Δίκιο ή άδικο, η Uber αναμένεται να πληγεί από αυτήν την ιστορία, αφού το Λονδίνο είναι μία από τις μεγαλύτερες αγορές της. Αν η έφεσή της για τα εργατικά δικαιώματα δεν περάσει, θα αναγκαστεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί στη Βρετανική πρωτεύουσα αυξάνοντας σημαντικά τα κόστη της. Στις 30 Σεπτεμβρίου, εν τω μεταξύ, λήγει η τωρινή της άδεια και προς το παρόν είναι άγνωστο αν από το πρωί της Κυριακής και μετά, θα μπορεί κανείς να «κλείσει» Uber στο Λονδίνο.
